Czy można mieszkać w lokalu niemieszkalnym?
W świetle obowiązujących przepisów osoba, mieszkająca w pomieszczeniu niemieszkalnym, może zapłacić karę grzywny. Jak więc zalegalizować zmianę charakteru wykorzystania obiektu niemieszkalnego?
Zmiana przeznaczenia pomieszczenia\budynku bez odpowiedniego zgłoszenia w urzędzie to naruszenie przepisów prawa budowlanego. I to nawet wtedy, kiedy pomieszczenie niemieszkalne jest odpowiednio wyposażone, co umożliwia komfortowe gospodarowanie i nie wymaga większej ingerencji w budynek oraz przekształceń pod względem architektonicznym czy sanitarnym.
Mieszkanie a obiekt niemieszkalny – różnice
Na początku warto wymienić, na czym polega różnica między mieszkaniem a lokalem usługowym. Lokal niemieszkalny to pomieszczenie lub kilka pomieszczeń niemieszkalnych, odizolowane ścianami wykonanymi z trwałych materiałów, w których najczęściej się prowadzi działalność usługową, handlową czy magazynową. Nie stanowi pomieszczenia o charakterze technicznym, gospodarczym czy mieszkalnym.
Mieszkanie to jedno lub kilka pomieszczeń, odizolowane ścianami, wykonanymi z trwałych materiałów, znajdujące się w obrębie jednego budynku, mają oddzielne wejście, w których mieszka grupa osób, które wspólnie gospodarują.
Piwnica, garaż, strych przynależą zarówno do lokalu niemieszkalnego, jak i mieszkalnego.
Oba określenia są bardzo do siebie podobne. Pomieszczenie użytkowe i mieszkanie różnią się pod względem celu, w jakim są wykorzystywane. Lokal mieszkalny i pomieszczenie niemieszkalne zgodnie z odpowiednim rozporządzeniem powinny odpowiadać ustalonym warunkom technicznym.
Jak przekształcić pomieszczenie użytkowe w mieszkanie?
Wskazane różnice pomiędzy mieszkaniem a pomieszczeniem użytkowym zmuszają do postawienia następującego pytania: czy mam prawo zamieszkać w pomieszczeniu użytkowym? Ustawa z dnia siódmego lipca roku 1994 reguluje kwestię zmiany przeznaczenia pomieszczenia czy budynku niemieszkalnego, która polega na całkowitej zmianie charakteru przeznaczenia budynku\pomieszczenia oraz warunków: pracy, wielkość obciążeń, ochrona przeciwpożarowa, warunki zdrowotne, higieniczne oraz sanitarne. Od czego zacząć? Najpierw zmiana charakteru wykorzystania pomieszczenia\budynku, a później uznanie, że charakter wykorzystania obiektu rzeczywiście został zmieniony. Przekształcenie pomieszczenia użytkowego na pomieszczenie mieszkalne lub mieszkania na lokal niemieszkalny jest skutkiem podjęcia decyzji o zmianie charakteru wykorzystania lokalu\budynku.
Wtedy, kiedy występuje konieczność ustalenia, czy rzeczywiście doszło do zmiany sposobu korzystania z pomieszczenia\budynku, dochodzi do porównania dotychczasowego sposobu jego wykorzystania z obecnym charakterem wykorzystania pomieszczenia usługowego.
Gdzie zgłosić zamiar zmiany sposobu korzystania?
Osoba, która ma zamiar zmienić sposób korzystania z pomieszczenia czy budynku niemieszkalnego, powinna zgłosić to do odpowiedniego organu. Nie zgłaszamy zamiaru przeprowadzenia przeróbek o charakterze architektonicznym czy sanitarnym. W zgłoszeniu oświadczamy chęć zmiany sposobu korzystania z budynku niemieszkalnego, przedstawiając do wglądu nadzoru budowlanego dotychczasowy charakter wykorzystania pomieszczenia i zaplanowane zmiany.
Co grozi za niezgłoszenie zmiany sposobu korzystania z lokalu niemieszkalnego?
Zanim się zdecydujesz na zmianę charakteru wykorzystania budynku, musisz koniecznie złożyć odpowiednie oświadczenie\zgłoszenie w urzędzie. Jeżeli zgłosisz zmiany już po ich wykonaniu, to takie oświadczenie jest nieskuteczne. W tym miejscu pojawia się następujące pytanie: kto zatem powinien zgłosić zmianę charakteru użytkowania lokalu? Właściciel czy zarządza nieruchomości, gdyż to właśnie oni są osobami odpowiedzialnymi za właściwe użytkowanie nieruchomości. Inspektorzy WINB czy PINB prowadzą postępowanie w sprawie nielegalnej zmiany sposobu korzystania z budynku\pomieszczenia.
W przypadku, jeżeli nawet pomieszczenie nie potrzebowało remontu, a jego wnętrze, a także urządzenia sanitarne umożliwiały natychmiastowe przekształcenie pomieszczenia niemieszkalnego w mieszkanie, właściciel może ponieść odpowiedzialność za to, że bez zezwolenia, samowolnie dokonał zmiany sposobu korzystania z lokalu. W przypadku, jeśli nb (nadzór budowlany) stwierdzi, że doszło do bezprawnej zmiany charakteru wykorzystania obiektu budowlanego, wtedy może zażądać złożenia odpowiednich dokumentów i wstrzymać użytkowanie budynku\jego części.
Po upływie wyznaczonego terminu na złożenie dokumentów nb sprawdza, czy właściciel wykonał wszystkie wymagania. W przypadku, jeżeli obiekt budowlany nadal jest wykorzystywany do innych celów niż pierwotny, wyda decyzję o przywróceniu legalnego sposobu korzystania z budynku\jego części.
Krok po kroku, jak zalegalizować lokal mieszkalny
Po tym, jak właściciel czy zarządca nieruchomości dostarczy wszystkie niezbędne dokumenty, wtedy to odpowiedni organ nb określi wysokość opłaty legalizacyjnej. Inwestor może złożyć zażalenie do WINB albo (jeżeli WINB wydał orzeczenie w I instancji) do GINB. Jeżeli opłata nie zostanie zapłacona w wyznaczonym terminie (siedem dni), to podlega ściągnięciu w trybie określonym dla kosztów egzekucyjnych w administracji. Uprawnienia do ściągnięcia opłaty posiada wojewoda.
WARTO WIEDZIEĆ
Kara grzywny za bezprawną zmianę charakteru wykorzystania budynku\jego części
Pamiętaj o tym, że jeżeli nawet uiściłeś opłaty legalizacyjnej, możesz zapłacić grzywnę za wykroczenie, którym jest samowolna zmiana użytkowania lokalu. GINB może nałożyć grzywnę nawet w wysokości 2000 złotych. Każdy obywatel ma prawo do tego, by nie przyjmować mandatu, ale w takim przypadku odpowiedni organ nb może złożyć w sądzie pozew o ukaranie, który może też skierować wtedy, kiedy grzywna nie zostanie zapłacona w terminie.
